Dominikanie Poznań

•

Dominikanie Poznań

identyfikacja wizualna

Tło

Klasztor to wspólnota, miejsce życia zakonników. Jeśli natomiast mamy do czynienia z dominikanami, to można z pewnością założyć, że od razu w to grono musimy włączyć cały sztab instytucji, działalności i olbrzymią ilość osób tworzący środowisko wokół klasztoru. Wynika to ze specyfiki dominikańskiego sposobu życia, które z jednej strony jest kontemplacyjne (skierowane do wewnątrz), ale też szalenie apostolskie (nakierowane na głoszenie wszystkim, wszędzie i na wszelkie sposoby).

Modelowym przykładem przenikania się tych dwóch elementów jest poznański klasztor dominikanów, który powstał przed 80. laty (1937/38) w wyniku powrotu - po 100 latach nieobecności - braci do miasta na zaproszenie władz Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Tradycja i nowoczesność

Miejsce to było od samego początku starannie projektowane - zarówno pod względem organizacji wspólnoty, jak i podporządkowanej celom akademickim architektury. Bracia po 100-letniej nieobecności w mieście (wcześniejsze dominikańskie kościoły mieściły się w okolicach dzielnicy Śródka, a później - jeszcze przed lokacją miasta - ul. Dominikańska, tuż przy Rynku), w obliczu nowych wyzwań: budowania Duszpasterstwa Akademickiego, nie wracają do XIII-wiecznego klasztoru na Starym Mieście, ale osiedlają się na małym kwartale ziemi w nowym centrum, aby być bliżej codziennego życia Uniwersytetu i studentów.

Zabudowa architektoniczna przestrzeni odzwierciedla nastawienie dominikanów. Kierunkiem ideowym jest odrodzenie i nowoczesność. Do projektów zostają zatrudnieni najbardziej znani architekci: Stanisław Cybichowski (z powodu wybuchu wojny, z monumentalnego projektu wzniesiono jedynie budynek klasztorny -1937), Marek Leykam (jego niezrealizowany projekt kościoła zdobywa wyróżnienie na jednym z dwóch ogólnopolskich konkursów zorganizowanych przez dominikanów - ok. 1947), Adolf Szyszko-Bohusz (zrealizowany w 1948 roku projekt kościoła na podstawie wcześniejszej realizacji świątyni św. św. Piotra i Pawła w Trembowli - z 1923, dzisiejsza Ukraina), Jan Węcławski, znany projektant wnętrz najważniejszych polskich hoteli kończy projekt kościoła posoborowym prezbiterium (z rzeźbą Józefa Kopczyńskiego), kaplicę sakramentu pokuty, kapicę akademicką (wraz z Andrzejem Matuszewskim - ceramika, Jarosławem Kozłowskim - gobeliny i Tadeuszem Brzozowskim - witraże). Wszystko nawiązuje do posoborowego "otwarcia" Kościoła: prostota i abstrakcja, barwne plamy. Dzięki szatom liturgicznym oraz tkaninie artystycznej wykonanym przez Annę Bednarczuk (tworzącej pod okiem Magdaleny Abakanowicz) w prostych i funkcjonalnych wnętrzach pojawiają się formy organiczne i spokój. Ważny staje się człowiek - doświadczenie czułości i dotyku, spotkanie, Bóg.

Logo i klucz identyfikacyjny

Projekt: Justyna Czyżak i Grzegorz Dąbkowicz OP
Konsultacja: Dominikanie Poznań

Projekt identyfikacji wizualnej dla klasztoru, który posiada tak bogatą historię, choć wymagał sporo pracy i pogłębionych poszukiwań w archiwach, wyłaniał się zachwycająco naturalnie. Nowe rozwiązania formalne, które mieliśmy zaprojektować, dzięki bardzo spójnej opowieści płynącej z serca tego miejsca - współpracy dominikanów ze studentami i środowiskiem intelektualnym miasta - wyznaczyły oś, względem której wystarczyło jedynie trzymać się najważniejszej zasady stylu funkcjonalnego: "szukania zawsze rozwiązania w danych warunkach najprostszego".

Logo stanowi obrys fasady kościoła dominikanów w Poznaniu. Projekt Adolfa Szyszko-Bohusza, który wybrali dominikanie, to bardzo charakterystyczna bryła, która na trwałe wpisała się w tkankę miejską Poznania. Kościół jest tutaj dosłownie przystankiem dla tętniących życiem ulic, okalających klasztor z trzech stron.

Częścią składową zarówno zagospodarowania terenu wokół kościoła, jak i stylu w jakim go wzniesiono, jest zastosowanie planu otwartego - docenienie przestrzeni, dzięki której możemy się skupić się na tym, co najbardziej istotne. Wzór starej klasycznej rzymskiej bazyliki, prostej i poważnej, pozbawionej zbędnych zdobień ma na celu oddanie głosu przestrzeni, która może być wypełniona jedynie przez wiernych.

Kolorystyka zastosowana w identyfikacji opiera się na kontraście charakterystycznym dla dominikańskich czarno-białych habitów. Zachowaliśmy biel, natomiast czerń została przesunięta w kierunku ciemnego granatu -"navy" (Pantone 309 C lub 546 C - odcienie niebieskiego to poznańska specyfika). To kontrastowe zestawienie stworzyło bazę do poszukiwania koloru, który spełniałby dwa warunki: byłby równie czytelny na bieli, jak i na granacie (mieliśmy na uwadze powstający równolegle wayfinding - projekt oznaczeń klasztornych pomieszczeń, na którego potrzeby powstawała identyfikacja), a z drugiej strony miał być charakterystycznym dla klasztoru kolorem wyróżniającym. Każdy kto odwiedził klasztor lub kościół dominikanów w Poznaniu wie, że ściany wszystkich budynków są porośnięte bluszczem, które w okresie wiosenno-letnim są zielone. Od jakiegoś czasu kolor wiosenno-zielony by już wykorzystywany jako charakterystyczny dla tego miejsca. Połączyliśmy te dwa warunki i wybraliśmy taki odcień zieleni, który zarówno na jasnym, jak i na ciemnym tle będzie wystarczająco czytelny: mięta (Pantone 325 C lub 3262 C).

Przejdź do wayfinding.

Liternictwo

Najwięcej czasu spędziliśmy nad wyborem czcionki. Zdecydowaliśmy się na krój - Anivers, zaprojektowany w 2008 roku przez Exljibris. Z perspektywy całego przedsięwzięcia widzimy, że decyzja ta została podjęta dzięki godzinom spędzonym na przeglądaniu archiwalnych planów i dokumentów związanych z architekturą miejsca. Anivers jest bardzo elegancki - ma wyrazisty charakter, nie tracąc przy tym nic z proporcji i harmonii. Dzięki tym cechom doskonale łączy tradycję liternictwa modernistycznego z nowoczesnością. Można powiedzieć, iż został stworzony dla tego miejsca.