Prowincjonalne myślenie, kicz ludowy, kicz religijny, egipskie wystroje barów na Podkarpaciu, piramidy i wielbłądy, nie wspominając licznych palm i innych ciepłolubnych roślin, walczących o życie w urzędach gminnych i ośrodkach zdrowia. To wszystko domaga się uwagi i stosownego uwiecznienia. Ten świat jest nieopisany, a przecież istnieje. Skąd się to wszystko wzięło i kiedy? Może spowodowały to filmy z Elvisem Presleyem, a potem piosenki Tercetu Egzotycznego i Violetty Villas? W efekcie przeprowadzonych obserwacji powstała książka „Hawaikum”. Jej zawartość składa się z dwóch części. Oprócz eseju fotograficznego Agaty Pankiewicz i Marcina Przybyłki znajdują się w niej teksty antropologów kultury, architektów, historyków sztuki, filozofów, kulturoznawców i dziennikarzy: Dariusza Czai, Huberta Francuza, Moniki Kozień, Marty Miskowiec, Marcina Smerdy, Jana Sowy, Filipa Springera, Ziemowita Szczerka, Józefa Tischnera, Marty Urbańskiej. „Hawaikum” to słowo, którego nam brakowało. Opisuje nieopisane. Chwyta za nogi i powala na ziemię. A potem rozprawia się z tym, co być może przeczuwaliśmy, ale nigdy tego nie werbalizowaliśmy. „Hawaikum” to ten zgrzyt gdy w przestrzeni – wizualnej, muzycznej, kulinarnej – odkrywamy fałsz. Bo przecież te wszystkie importy są brnięciem w obce nam konteksty i stwarzanie ich na nowo. Nie ważne, że odwołujemy się do czegoś co tak naprawdę nie istnieje. Ważne, że to nie jest stąd. Do lokalnego kontekstu odwołać się nam najtrudniej. A jeśli już to robimy to kończy się na dziewiętnastowiecznym wymyśle z ciupagą.                                                                                                                                         

                                                                                    Filip Springer Brakujące słowo